Opublikowano: 2017-11-27
Słowa kluczowe : EMS, ból kręgosłupa, ból pleców, dorośli
prof. dr hab. Hanna Krauss
Katedra i Zakład Fizjologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.
Przyczyny bólów pleców są wieloczynnikowe. Najczęściej są efektem nieprawidłowego stylu życia: siedzącego trybu życia, nieprawidłowej postawy ciała, braku ruchu, a także różnych schorzeń układu kostno stawowego, mięśniowego i wielu innych. Wiadomym jest, że najskuteczniejsza metoda prowadzącą do redukcji dolegliwości bólowych jest prawidłowo prowadzona rehabilitacja ruchowa. Jedną z nowych metod wykorzystywanych do treningu mięśni jest elektrostymulacja.
Cel badania: Celem badania było ustalenie wpływu intensywnego treningu EMS na dolegliwości bólowe pleców i kręgosłupa.
Metodyka badań: Badania przeprowadzono u 55 ochotników z dolegliwościami bólowymi pleców i kręgosłupa , 35 kobiet i 20 mężczyzn o średniej wieku 55 lat, którzy dobrowolnie wzięli udział w badaniu. U pacjentów potwierdzono przyczynę bólu związana z nieprawidłowym stylem życia (brak ruchu, nieprawidłowa postawa, siedzący tryb życia). Wstępną selekcje uczestników badania, przeprowadzono w oparciu o dokładny wywiad, badanie lekarskie, wynik badania radiologicznego kręgosłupa. Uwzględniono wszystkie znane przeciwwskazania do stosowania elektrostymulacji mięśni. Stan kliniczny oceniano wykorzystując ocenę według skali WOMAC , VAS i Skalę Oceny Bólu Laitinena.
Skala WOMAC bada trzy problemy chorych:
Skala składa się z 24 pytań ocenianych w jednym z pięciu punktów (0 – brak, 1-niewielka/niewielki, 2 – umiarkowana/umiarkowany, 3 – silna/silny, 4 – niezwykle silna/niezwykle silny). Skalę wielokrotnie wykorzystywano do badań, gdzie udowodniono jej rzetelność i wiarygodność.
Dwie skale oceny bólu.
1. Pierwszą, była skala VAS (Visual Analogue Scale) – Analogowo – Wzrokowa Skala Oceny Bólu.
Skala zbudowana jest z osi, na której w równych odstępach zaznaczono 11 punktów. Badany miał za zadanie zaznaczenie cyfry, która najlepiej odzwierciedlała poziom jego dolegliwości bólowych przed terapią i po terapii, gdzie „0”- „brak bólu”, a „10” – „ból nie do zniesienia”.
2. Drugą ze skal oceny bólu była skala Skala Oceny Bólu Laitinena (Laitinen Pain Scale – LPS).
Jest to skala walidowana do warunków polskich. Składa się ona z czterech subskal. Każda subskala służy do oceny różnych dolegliwości bólowych odczuwanych przez chorego.
I – „intensywność odczuwanego bólu”, II – „częstość występowania bólu”,III – „stosowanie środków przeciwbólowych”, IV – „ograniczenie sprawności ruchowej przez ból”.
Siłę bólu określa się w stopniach. Laitinen siłę bólu określił w pięciu stopniach (0 – 4).
Ocenę siły bólu wg Laitinena określa tabela 1:
STOPNIE | NATĘŻENIE | CZĘSTOTLIWOŚĆ | LEKI PRZECIWBÓLOWE | AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNO – ZAWODOWA |
---|---|---|---|---|
0 | bez bólu | nie występuje | nie pobiera | pełna |
I | łagodny | rzadko | sporadycznie | obniżona |
II | dokuczliwy | często | regularnie – mało | zniesiona |
III | intensywny | bardzo często | regularnie – dużo | bezradny |
Skala Laitinena ma zakres od 0 – 16°:
1. Stan lekkich dolegliwości bólowych – od 0 – 4°,
2. Stan miernych dolegliwości bólowych – 0d 5 – 8° ,
3. Stan znacznych dolegliwości bólowych – od 9 – 12°,
4. Stan ciężkich dolegliwości bólowych – od 13 – 16°,
Stopnie w skali mogą być równoznaczne z zapisem w punktach, czyli IV° jest równy punktowi czwartemu, w skali od 0 – 16°.
Przeprowadzono 20 sesji treningowych EMS, które odbywały się dwa razy w tygodniu, a każda trwała 35 minut i odbywała się z następującymi parametrami: czas trwania impulsu 4 s, interwał impulsu 2 s, częstotliwość 80 Hz, czas narastania 0 s, amplituda (szerokość) impulsu 350 μs. Podczas badania, przez czas 10 minut trwało indywidualne przyzwyczajanie uczestników do wyższych nastaw natężenia impulsów, a następnie przez około 20 minut treningu wykonywane były ćwiczenia zgodnie z podanym wcześniej harmonogramem. Trening kończył się 5-minutowym programem relaksacyjnym z następującymi parametrami: czas trwania impulsu 1 s, interwał impulsu 1 s, częstotliwość 100 Hz, czas narastania 0 s, amplituda (szerokość) impulsu 150 μs.
Wyniki
Przed rozpoczęciem terapii, wartość modalna skali oceny bólu VAS wynosiła 4, a liczność mody wynosiła 33. To samo nasilenie bólu po terapii zgłosiło tylko 5 osób, a wartość najczęstsza obniżyła się do 3. Ani jedna osoba nie zgłosiła bólu na 9 i 10. Przed terapią tylko 1 osoba zaznaczyła nasilenie bólu na 0 (brak bólu), a po zakończonej terapii aż 16 osób. Wartość punktowa skali VAS została przełożona na język Skali Słownej Bólu, gdzie:
SKALA | PRZED TERAPIĄ | PO TERAPII |
---|---|---|
0 – brak bólu | 0,7% | 35,0% |
1-2 – ból łagodny | 13,1% | 38,9% |
3-4 – ból umiarkowany | 38,5% | 17,3% |
5-6 – ból silny | 25,4% | 6,9% |
7-8 – ból bardzo silny | 15,4% | 1,9% |
9-10 – ból nie do zniesienia | 6,9% | – |
Po zakończonej terapii zaobserwowano znacząco statystycznie (p<0,05; w teście Wilcoxona) obniżenie intensywności i częstości bólu, obniżenie stosowania środków przeciwbólowych oraz zwiększenie sprawności ograniczonej wcześniej bólem w stosunku do tych samych wartości deklarowanych przed rozpoczęciem terapii. Reasumując po zakończonej terapii zaobserwowano obniżenie ogólnej ilości punktów uzyskanych w LPS, w stosunku do stanu przed rozpoczęciem terapii za pomocą EMS.
Wnioski :
Chcemy, abyś czuł się wyjątkowo, dlatego tworzymy kameralne studia gdzie w miłej atmosferze zrealizujesz swoje cele.